ΟΙ ΦΩΤΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ!



Από το ΣΑΝ ΝΑ ΗΤΑΝ ΧΘΕΣ της 
                 εφημερίδας ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ. 
           *** Σήμερα η Ραδιοφωνική εκπομπή μου
                 θα αρχίσει νωρίτερα! 
ΕΤΣΙ ΤΙΜΩΡΗΣΕ Ο ΔΙΑΣ ΤΟΝ ΠΡΟΜΗΘΕΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΩΤΙΕΣ ΠΟΥ ΕΒΑΖΕ…
Γράφει ο Γιώργος Κοντονής 
      Βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού και ο κίνδυνος της φωτιάς στα δάση παραμονεύει. Χιλιάδες είναι τα στρέμματα δάσους που η φωτιά στο πέρασμα της τα έκανε στάχτη. Κάθε χρόνο ένας πνεύμονας καταστρέφεται από τις φωτιές. Καθημερινά οι εκκλήσεις από την Πυροσβεστική για «προσοχή ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι μεγάλος», «πέφτουν βροχή»! Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιοι θέλοντας να κάψουν  κάποια «ξερά κλαδιά», η φωτιά από τον δυνατό αέρα τους ξεφεύγει και καίγεται ένα ολόκληρο δάσος. Ή κάποιος άλλος αφού έψησε μπιφτέκια δεν έσβησε τα κάρβουνα. Ο δυνατός αέρας τα…έσπρωξε στο δάσος και το κακό δεν άργησε να γίνει! Είναι κάποιες από τις αιτίες των μεγάλων πυρκαγιών οι οποίες κατέστρεψαν ιστορικούς δρυμούς, δάση και άλση. Έτσι δάση αιώνων και π με ιστορία μέσα σε λίγες ώρες γίνονται στάχτη!
      Η φωτιά δεν αποτελεί ανθρώπινη ανακάλυψη, αφού τα ηφαίστεια έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στην ιστορία της Γης. Οι ιστορικοί μάλιστα γράφουν σχετικά. «Ο άνθρωπος απλώς, παρατηρώντας με δέος τις καταστρεπτικές της ιδιότητες και όντας ανίκανος να τις ελέγξει, της απέδωσε θεϊκές ιδιότητες, καθώς βεβαιώνουν οι σχετικές αναφορές σε όλες σχεδόν τις μυθολογίες του κόσμου». 

       Στην αρχαιότητα 

    Στα παλιά χρόνια, κατα την αρχαιότητα οι χρήσεις της φωτιάς ήταν για φωτισμό με τις δάδες, για θέρμανση και για παρασκευή τροφής. «Στα δάπεδα σπηλαίων σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης και στην Ελλάδα ιδιαίτερα έχουν εντοπιστεί κατάλοιπα εστιών και καμμένα οστά που τεκμηριώνουν τη χρήση της φωτιάς για παρασκευή τροφής,  τουλάχιστον μισό εκατομμύριο χρόνια πριν», όπως τονίζουν στα κείμενα τους οι ιστορικοί της εποχής εκείνης. Και συνεχίζουν. «Χρειάστηκε να περάσουν εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, ώσπου, μετά την μόνιμη εγκατάσταση, ο άνθρωπος ανακάλυψε, γύρω στο 7000 π.Χ., την τέχνη να ψήνει τον πηλό και να κατασκευάζει χρήσιμα σκεύη και ομοιώματα, τα ειδώλια πραγμάτων, ζώων και ανθρώπων». 
       Χαρακτηριστικά για την φωτιά στη ζωή του ανθρώπου διαβάζουμε στα ιστορικά βιβλία πως «…δεν μπορούμε να μη θαυμάζουμε ότι δεν υπάρχει σχεδόν τίποτε που να μην τελειοποιείται με τη βοήθεια της φωτιάς. Η φωτιά παραλαμβάνει τη μια ή την άλλη άμμο και λειώνοντάς την μετατρέπει άλλοτε σε γυαλί, άλλοτε σε άργυρο, άλλοτε σε κιννάβαρι, άλλοτε σε διάφορα είδη μολύβδου, άλλοτε σε χρώματα και άλλοτε σε φάρμακα. Με τη φωτιά οι πέτρες μετατρέπονται σε χαλκό. Με τη φωτιά γεννιέται και δαμάζεται ο σίδηρος. Με τη φωτιά τελειοποιείται ο χρυσός. Με τη φωτιά ασβεστοποιείται η πέτρα που συνέχει τους δόμους στα σπίτια». 

         Στην Μυθολογία 

       Η φωτιά στην Μυθολογία αναφέρεται πως ήταν… «υπόθεση και δημιούργημα του Τιτάνα Προμηθέα». Ο Προμηθέας ήταν μυθική μορφή της αρχαιότητας. Γιος του Τιτάνα Ιαπετού και της Ωκεανίδας  Ασίας ή Κλυμένης. Αδέλφια του ήταν οι Ιαπετίδες Επιμηθέας, Άτλας και Μενοίτιος. Σύμφωνα με τις γραφές της Μυθολογίας «το όνομά του σημαίνει «συνετός», «προνοητικός». Παράγεται από την πρόθεση «προ» και το ουσιαστικό «μῆτις» που είναι η «σκέψη». Σε άλλο σημείο της Μυθολογιας αναφέρεται πως από τον Ησίοδο αποκαλούνταν αιολομήτις.
Διαβάζουμε μάλιστα πως στην ελληνική μυθολογία ο Προμηθέας είναι Τιτάνας ο θεός της φωτιάς. Συνέβαλε μάλιστα σημαντικά στη διαμόρφωση του ανθρώπινου  γένους. Αψήφησε τους θεούς. Έκλεψε την φωτιά και την έδωσε στην ανθρωπότητα για να δημιουργήσει πολιτισμό. Ο θεός της φωτιάς ο Προμηθέας είναι γνωστός για την ευφυΐα του και για τις ευεργετικές του πράξεις για το ανθρώπινο είδος. Μάλιστα θεωρείται ως ο εμπνευστής των ανθρώπινων τεχνών και επιστημών! Μερικές φορές δε παρουσιάζεται ως ο πατέρας του Διευκαλίωνα του ήρωα της ιστορίας του κατακλυσμού! 
      Βέβαια ο Δίας δεν άφησε να περάσει έτσι η  κλοπή του Τιτάνα και τον τιμώρησε αυστηρά. Όπως διαβάζουμε «η τιμωρία του Προμηθέα λόγω της κλοπής της φωτιάς και η δωρεά της στους ανθρώπους αποτελούν δημοφιλές θέμα του αρχαίου και του σύγχρονου πολιτισμού. Ο Δίας καταδίκασε τον Προμηθέα σε αιώνια βασανιστήρια για την παράβασή του αυτή. Ο Προμηθέας ήταν δεμένος σε έναν βράχο και ένας γυπαετός, που είναι και το έμβλημα του Δία, έτρωγε το συκώτι του μια φορά την ημέρα. Το συκώτι του ξαναμεγάλωνε τη νύχτα και ο γυπαετός του το έτρωγε την ημέρα. Να σημειώσω πως το συκώτι στην αρχαία Ελλάδα θεωρούνταν συχνά ως η έδρα των ανθρωπίνων συναισθημάτων. Ο Προμηθέας ελευθερώθηκε από τον Ηρακλή. Πέρα από τους συμβολισμούς αυτούς, κάποιοι θεωρούν ότι ο Προμηθέας φυλακίστηκε στο Ελμπρούς ή στο όρος Καζμπέκ που είναι δυο ηφαίστεια στο Καύκασο. Περιοχές τις οποίες οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν ότι ήταν μέρος της χώρας των βαρβάρων. 
     Βέβαια υπάρχει και άλλος μύθος που υπογραμμίζει πως ο Προμηθέας καθιέρωσε την πρακτική της θυσίας ζώων ένα χαρακτηριστικό έθιμο στην αρχαία ελληνική θρησκεία. Ωστόσο δεν υπάρχουν ενδείξεις διαδεδομένης λατρείας των αρχαίων Ελλήνων για τον Προμηθέα. Λατρευόταν κυρίως στην Αθήνα όπου συνδέθηκε με την Αθηνά και τον Ήφαιστο, τους  θεούς των δημιουργικών δεξιοτήτων και της τεχνολογίας…
      Και κάπως έτσι φθάσαμε στη σημερινή εποχή με τις φωτιές να παίζουν στην ζωή μας…πρωταγωνιστικό ρόλο. Είναι αλήθεια ότι από τις μεγάλες φωτιές τα τελευταία χρόνια χάθηκαν εκατοντάδες ζωές (μόνο στο Μάτι κάηκαν 102 άνθρωποι) και έγιναν στάχτη χιλιάδες στρέμματα δάσους σε όλη την Ελλάδα. Δάση που αποτελούσαν και ήταν τα στολίδια της χώρας και ο πνεύμονας της.
Γιώργος Κοντονής

0 Comments:

Δημοσίευση σχολίου